Menu
Basismaterialen lessen kleurpotloodtechnieken
Eigen doos kleurpotloden zie info hieronder**
- Grafietpotloden HB 4B 4H
- Zachte gum
- Kneedgum
- Blenderpotlood
- Goede puntenslijper voor kleurpotlood*
** Het kleurpotlood
De kern van het kleurpotlood is gemaakt van klei als vulmiddel (kaolien), bindmiddel (cellulose), olie of was en pigment. Er zijn veel verschillende soorten en kwaliteiten kleurpotloden. De verschillen zitten in de hardheid, oplosbaarheid en kleurechtheid. Er zijn washoudende potloden (crêmige kleurstift), oliehoudende potloden (fluweelzachte kleurstift), de pastelpotloden en aquarelpotloden. Er zijn drie kwaliteiten: artist (beste materiaal en veel pigment), kinder (goedkoopste materiaal en weinig pigment) en amateurs (tussen de twee in). Olie- en washoudende kleurpotloden kunnen prima in één werkstuk gebruikt worden.
Het hardere oliehoudende kleurpotlood:
Met dit potlood kun je heel goed details aanbrengen en strakke lijnen tekenen. Doordat ze harder zijn, kun je er een mooie lange punt aan slijpen. Met de artist-kwaliteit kleurpotlood kan je heel goed in laagjes werken. Door hun hoge pigmentwaarde is de kleurafgifte uitstekend. Hoe goedkoper het potlood hoe meer bindmiddel, hoe minder de kleurkracht. Het is een duurzaam potlood, omdat ze door hun hardheid langer meegaan.
Het zachte washoudende kleurpotlood:
Het zachte kleurpotlood heeft een crêmige zachte kleurstift met een soepele kleurafgifte. Die erg geschikt is voor vlakvulling en kleurmengingen en overgangen. Zachtere potloden kleuren egaler en geven ook meer pigment af dan harde kleurpotloden. Met deze kleurpotloden kan je minder laagjes opbouwen, je tekenvel zit sneller vol.
Met zachte potloden kan je zachtere lijnen trekken, die ook wat meer in dikte kunnen variëren, afhankelijk van de druk die je uitoefent op het potlood. De punt van deze potloden breken gemakkelijker af doordat ze zacht zijn. Deze potloden slijten sneller.
Tip 1: koop bij voorkeur potloden die ook los te ver krijgen zijn. Iedereen heeft zijn favoriete kleuren die sneller slijten, deze zijn dan gemakkelijk te vervangen. Zo is het ook mogelijk je eigen kleurenrange samen te stellen door zo nu en dan een kleurtje aan te vullen. Bedenk goed hoeveel je wil gaan kleuren en welke onderwerpen je favoriet zijn. Veel merken starten met dozen met lekker felle kleuren. Wanneer je veel planten kleurt ben je meer gebaat met mooie groene kleurtjes. Of als portretten je favoriete onderwerp is, heb je graag mooie huidskleuren in je range.
De prijsverschillen in de potloden zit in de volgende zaken:
De houtsoort: de duurdere potloden zijn gemaakt van minder splinterend hout wat gemakkelijker slijpt;
Het klei/bindmiddel: hoe meer klei/bindmiddel in het potlood hoe goedkoper het potlood. Het klei/bindmiddel bepaald hoe hard of creamy het potlood is.
Het pigment: in de duurdere (artist) kleurpotloden zitten kwalitatief betere/duurdere pigmenten, dit maakt dat deze kleurpotloden een mooiere kleurafgifte hebben en dat de lichtechtheid van het pigment getest is. Wat betekent dat werken met deze potloden minder snel verbleken door invloed van uv-licht. Potloden aangeduid met *** zijn zelfs meer dan 100 jaar lichtecht, mits getoond onder museum kwaliteit .
Bij het maken van een keuze voor een juist kleurpotlood is het goed om na te gaan hoe je schrift is. Om mooi kleurwerk te kunnen maken is het nodig kleur te kunnen stappelen. Een stevige schrift vraagt daarom om een droger kleurpotlood. Wanneer het schrift zacht en subtiel is heb je meer baat bij een vetter kleurpotlood. Ik raad aan in de winkel of in mijn les wat verschillende kleurpotloden uit te proberen.
!!! Het oliehoudende kleurpotlood gebruiken we bij de cursus kleurpotloodtechnieken en botanisch tekenen.
Aanbevolen merken was- oliehoudende kleurpotloden artist-kwaliteit:
Faber Castell – Polychromos (groene blik) *
Derwent –coulorsoft of lightfast*
Prismacolor – premier *
Caran d’ Ach – luminance *
Van Gogh (Talens)
Bruynzeel – design colour 8805 *
Holbein*
Aanbevolen merken was- oliehoudende kleurpotloden starters-kwaliteit:
Koh-i-noor – polycolor
Faber Castell goldfaber (blauwe blik tussenkwaliteit)
Bruynzeel Rijksmuseum
Stabilo Trio dik * (betere grip voor oudere)
Lyra Super Ferby * (betere grip voor oudere)
Lyma (betere grip voor oudere)
* = ook als losse potlood verkrijgbaar
Aanbevolen merken was- oliehoudende kleurpotlood voor kleine portemonnee en kinderen:
Faber Castell zeskantig (rode blik) 60 potloden rond de €20,00 in die prijs klasse de pretigste kleur afgifte.
Heb je leuke aanvulling of tips over kleurpotloden mail mij: info(apenstaartje)angeliquekrijnen.nl
Mijn top 7 Artist kleurpotloden
1
Faber Castell Polychromos
Deze kleurpotloden zijn niet alleen mijn favoriet, maar ook van heel veel andere kunstenaars en kleurpotloodliefhebbers. Deze kleurpotloden zijn op oliebasis, hebben een krachtige kleurafgifte, zijn bijzonder geschikt voor kleurmenging en laag-over-laag-technieken en zijn hard genoeg om gedetailleerd mee te kunnen werken. Het is ook het duurzaamste kleurpotlood in dit rijtje. De punten breken minder snel af en omdat het potlood niet heel zacht is hoef je het minder vaak te slijpen. De prijs en kwaliteit is erg prettig in vergelijking met de andere kleurpotloden uit dit rijtje. Deze kleurpotloden zijn ook los te koop.
2
Derwent Coulorsoft
Heeft een serie van 72 kleurpotloden. Ook deze heeft een fluweelachtige kleurstift met snelle en krachtige kleurafgifte. Dit potlood is net iets zachter dan de nummer 1 van mijn lijstje. Zeer geschikt voor kleurmenging en laag-over-laag-technieken. Deze kleurpotloden zijn ook los te koop.
3
Derwent Lightfast
De kleurpotloden zijn bestand tegen langdurige kleurverandering waardoor ze 100 jaar mooi van kleur blijven. Ook deze serie van Derwent heeft 72 kleuren. Ze voelen net iets smeuïger aan dan de Coulorsoft. Ze zijn zeer geschikt voor kleurmenging en laag-over-laag-technieken en zijn hard genoeg om gedetailleerd mee te kunnen werken Deze kleurpotloden zijn ook los te koop.
4
Prismacolor
Deze kleurpotloden op wasbasis zijn zacht en crêmig. Dit kleurpotlood is Amerikaans en mag de opvolger genoemd worden van de Karisma kleurpotloden die sinds 2005 niet meer worden gemaakt . Ze hebben een bijzonder mooie kleurafgifte . Ik vind de kleurrange van deze kleurpotloden mooier dan van de Europese merken. Ze bevatten meer aardse kleuren en een paar mooie pasteltinten. Nadeel is dat ze minder geschikt zijn voor de laag-over-laag-techniek omdat ze zo crêmig zijn . Ik gebruik deze kleurpotloden alleen in mijn laatste laagjes. Nog een nadeel van dit kleurpotlood is dat de lange punt snel afbreekt bij teveel druk, en het enorm slijt met kleuren. Deze kleurpotloden zijn ook los te koop. Everycolor.nl verkoopt de Prismacolor kleurpotloden.
5
Holbein
Dit kleurpotlood komt uit Japan. Het heeft 150 kleurpotloden in zijn assortiment. Qua hardheid zit het tussen de Faber Castell en de Prismacolor in. Voordeel van deze kleurpotloden is dat ze een prachtige range pasteltinten heeft. Deze gebruik ik graag in mijn botanische-werk. Het kleurpotlood laat zich goed mengen en is geschikt voor de laag-over-laag techniek. Hoewel je minder laagjes kwijt kan dan bij de Derwent en Faber Castell. Nadeel van deze kleurpotloden, ze zijn echt vreselijk duur en erg moeilijk verkrijgbaar. In Nederland verkoopt webshop Splendith.nl de Holbein kleurpotloden. Deze kleurpotloden zijn ook los te koop.
6
Caran d’Ache Luminance
Dit kleurpotlood is net iets minder crêmig dan de Prismacolor. Het kleurpotlood werkt erg prettig en heeft een mooie kleurafgift. Ook deze serie heeft een aantal heel mooi kleuren voor mijn favoriete botanische onderwerpen. Deze potloden hebben een range van 76 kleuren. Ook deze kleuren gebruik ik voornamelijk in de afwerklaag. Nadeel is dat ook deze kleurpotloden erg duur zijn en daarom zakken in de ranking. Deze kleurpotloden zijn ook los te koop.
7
Tombow Irojiten
Deze kleurpotloden zijn verkrijgbaar in drie verschillende sets met ieder 30 verschillende kleuren, dus 90 kleuren in totaal. Twee van de sets bevatten natuurlijke kleurenrange, de derde set heeft fellere kleuren en ook fluortinten. Ze zitten in prachtige doosjes verpakt. Ze zijn net iets meer crêmig dan de Faber Castell en de Derwent en net iets minder zacht dan de Holbein. Prima geschikt voor kleurmengingen en laag-over-laag technieken. Ook deze kleurpotloden zijn behoorlijk duur. Deze kleurpotloden zijn niet los te koop.
Mijn top 5 amateurs kleurpotloden
1
Koh-i-noor Polycolor
Is een van de goedkopere artist-kwaliteit kleurpotloden. De range bestaat uit 72 kleuren. Ik heb hem op deze plaats staan omdat hij door profesionals weinig wordt gebruikt. Onterecht want het is een heel fijn kleurpotlood waarmee je kan mengen en kan toepassen bij laag-over-laag technieken. Ik heb hem ooit meegebracht als souvenir uit Tsjechië en heb er al heel wat kleurwerk mee gemaakt. Nadeel deze potloden zijn niet los te koop.
2
Faber Castell Goldfaber
Faber Castell heeft drie kwaliteiten kleurpotloden. Rode dozen voor de kinderen, groene dozen voor de kunstenaars en blauwe dozen voor de amateurs. Volgens beschrijving van Faber Castell zijn de Goldfaber kleurpotloden op wasbasis waardoor de kleurstift zachter is dan de Polychromos die op oliebasis zijn. Ze hebben een mooie kleurkracht en zijn lichtbestendig en hebben een soepele kleurafgifte. Het is een beetje zoeken maar deze kleurpotloden zijn ook los te koop.
3
Talens van Gogh
De Nederlandse artist-kwaliteit kleurpotloden. De range bestaat uit 72 kleuren. Ik heb hem op deze plaats staan omdat hij door professionals weinig wordt gebruikt. Dit potlood heeft een mooie kleurafgifte en is goed geschikt om mee te mengen en toe te passen bij laag-over-laag technieken. Deze kleurpotloden zijn getest op kleurechtheid en voorzien van *** aanduidingen. Nadeel van dit potlood is dat hij nog wel eens problemen met slijpen heeft en ook deze potloden zijn niet los te koop.
4
Talens Bruijnzeel Design
Ook weer een Nederlands merk, met een range van 48 kleuren. Dit kleurpotlood is het zachtste en meest crêmig van dit rijtje, vergelijkbaar met de Prismacolor. Het voordeel van dit merk is dat de kleurpotloden los te koop zijn en daarom gemakkelijk favorieten kleuren te vervangen zijn. Deze kleurpotloden zijn niet getest op kleurechtheid. De kleurenrange is minder uitgebreid.
5
Bruynzeel Rijksmuseum
Een Nederlands merk, met een range van 50 kleuren. Dit kleurpotlood is de meest harde kleurpotlood uit dit rijtje en de meest prijsvriendelijke. Het potlood is geschikt voor mengingen en laag-over-laag technieken. Doordat het potlood wat harder is blijft de punt langer scherp. Nadeel is dat het kleurpotlood door de harde stift een minder krachtige kleurafgifte heeft. Ben je op zoek naar veel kleurkracht dan is dit potlood niet geschikt. Deze potloden zijn niet los te koop.
Kleurpotloden voor ouderen
Lyra Super Ferby
De extra dikke kleurpotloden hebben een driekantige vorm, waardoor niet snel vermoeide handen ontstaan. De kleuren zijn mooi krachtig, goed mengbaar en de kleurpotloden gaan erg lang mee. En doordat deze ook los te verkrijgen zijn kunnen favoriete kleurtjes vervangen worden. Ze zijn in een range van 41 kleuren verkrijgbaar in zowel gelakte als ongelakte versie, waaronder 12 metallic kleuren. Mijn topper voor de ouderen. Ze zijn nog redelijk aan de prijs, maar hebben een dikke kleurstift en daardoor een lange levensduur, dit maakt de prijs weer goed.
Stabilo Trio dik
De kleurpotloden zijn driekantig en ontworpen om vermoeidheid van de hand te voorkomen. De range bestaat uit 24 kleuren en hebben een gemakkelijke kleurafgifte. De kleurpotloden zijn ook los verkrijgbaar, favorieten kleuren zijn te vervangen. De kleuren zijn mooi krachtig, goed mengbaar en de kleurpotloden gaan erg lang mee door de dikke kleurstift. Deze potloden zijn goedkoper dan de Lyra Super Ferby, maar minder uitgebreid.
Hoe worden potloden gemaakt
* De puntenslijper
Een goede puntenslijper is essentieel. Veel puntenslijpers zijn geproduceerd voor grafietpotloden, deze zijn harder dan de kleurpotlood. Verschillende grote merken verkopen metalen handslijpertjes met een dubbel gat, één gat voor grafiet/normaal en één gat voor de kleurpotlood/color.
Nadeel: je potloden slijten sneller
Voordeel: gemakkelijker mee te nemen
Tafelmodelslijpers slijpt je potlood zonder dat de punten breken. Een model als de Dahl 133 raspt je potlood waardoor er minder materiaal van het potlood wordt gehaald.
Nadeel: minder gemakkelijk mee te nemen.
Voordelen: ze slijpen zuiniger en de lengte van de punt is in te stellen
Met een radeermesje of stanleymesje op de ouderwetse manier je potlood slijpen. Met het mesje snij je alleen het hout weg waardoor de punt bloot komt te liggen. Eventueel schraap je met het mes de punt voorzichtig scherp.
Nadeel: je moet er handigheid in krijgen
Voordeel: het is de meest zuinige/duurzame manier van slijpen
* Daglicht tafellamp
De daglicht tafellamp gebruiken we bij botanisch tekenen om het onderwerp uit te kunnen lichten. Mijn advies, koop een daglicht lamp met de volgende kenmerken: oplaadbaar, draagbaar met een flexibele arm en stevig op de tafel staand. Wat is een daglichtlamp. Dit is een lamp die de natuurlijke kleur van daglicht benaderd. Deze lampen hebben een kleurtemperatuur van tussen de 4800 (daglicht met direct zonlicht) en 6000 (daglicht bij een heldere lucht) graden Kelvin. Deze lamp biedt de ideale werkomstandigheden en een optimale kleurenweergave. Dit comfortabele licht helpt om goed de details te zien. Bovendien zorgt daglicht voor minder vermoeide ogen, en het is ook nuttig voor mensen met een verminderd gezichtsvermogen.
* Gum en kneedgum
Kneedgum is onmisbaar in mijn lessen. Koop kneedgum van een gerenommeerd merk met veel kleefkracht. Bespaar niet op een een paar centen, kneedgum kost bijna niks, en het gebruik van goede kwaliteit is vele male prettiger. Wat betreft een fijn gum koop er een die niet streept of vlekt, en die niet je papier beschadigd. Koop bij voorkeur een zacht gum. De vorm van de gum kan ook een rol spelen. De triangelvormige gum vind ik het prettigste werken.
Dan zijn er nog heel veel andere mogelijkheden van gummen. Zo is er een Tombow gummetje, een gum die je het beste kan vergelijken met een vulpotlood. Hiermee kun je rondom je onderwerp precisie gummen. Ook is er een electrische gum, in combinatie met een gumsjabloon. Daar kun je leuke dingen mee uithalen. Dit hoef je allemaal niet aan te schaffen hoor. Pas als je werken maakt waarbij je ontdekt dat dit een nuttige aanvulling is, ben je toe aan dit soort gadgets.
* Grafietpotloden
In mijn lessen kleurpotloodtechnieken maken we gebruik van de grafietpotloden HB (het school potlood), 4B (zacht potlood), 4H (hard potlood).
In mijn lessen botanisch tekenen basis bereide we de set HB – 4B – 4H uit met met 2B en 2H en voor de vervolg cursus komen daar B – 3B – 5B 3H – 5H nog bij.
* Blender
Verschillende merken kleurpotloden zoals Caran d’Ache, Derwent, Faber Castell, Koh-i-noor……… hebben ook een blend potlood uitgebracht. Dit is een kleurloos potlood waarmee je kleuren vloeiend in elkaar over kan laten lopen. Je mengt als het ware de kleuren en drukt ze in alle putten en dalen van het papier, waardoor het een egalere en intensere kleur wordt. Let op! Verwar het blendpotlood niet met een kartonnen doezelaar. Soms wordt de doezelaar onterecht als blender aangeboden bij kleurpotloden. Het effect van de doezelaar haalt het niet bij een blendpotlood.
Er zijn nog meer manieren van blenden mogelijk. Ze komen soms voorbij in mijn cursussen. Eén er van is werken met Zest-It pencil blend vloeistof.
* Embossing
Om blinde druklijnen te maken worden embossingpennen gebruikt. Dit zijn metalen kleurloze pennen met een bolletje aan het uiteinde. Ze variëren in verschillende diktes van kleine tot grote bolletjes. Ze worden ook wel stippenpen of ciseleerpen genoemd. Je hoeft ze niet meteen te kopen, we gebruiken overigens alleen de fijne pennetjes 0.5mm, 0.8mm of 1,2mm. Er zijn hiervoor ook alternatieven te vinden in je huis. Bijvoorbeeld een borduur- of weefnaald, een dunne breinaald, of een gebaksvorkje. Belangrijk is dat de punt scherp genoeg is, maar niet zo scherp dat het het papier beschadigd.
* Blusher-brush
De blusher-brush wordt gebruikt om gumsel of andere rommeltjes van je papier te vegen zonder vlekken te maken. Vooral bij werken waarbij je je papier rondom je onderwerp mooi wit wil houden is dit een must.
Kunstenaarsbenodigheden
In Arnhem en omgeving is het de laatste periode onrustig rondom winkels met kunstenaarsbenodigheden. Ondernemers die met pensioen zijn gegaan, ondernemers die moesten verhuizen wegens nieuwe gemeentelijke plannen en ondernemers die zochten naar een duurzamer en goedkoper pand. Waar kunnen we anno 2023 terecht voor onze materialen?
Storm Den Heuvel 44 Velp voor puntenslijper, kneedgum en grafietpotloden
Kunstlokaal Art Supplies Steenstraat 36 Arnhem
Splendith webwinkel in Arnhem ook direct af te halen na afspraak
De schepping Agnietensteeg 12 Zutphen opgeven bij mij ontvang je 10% korting
Crea-Art Brinklaan 10 Apeldoorn
Verfijnd Patrimoniumlaan 22 Veenendaal
Proart Van Welderenstraat 47 Nijmegen
De Kwast Vughterstraat 81’s-Hertogenbosch
Kunstburg Doesburg verhuist in maart naar Neede